Chứng quyền là một công cụ tài chính phái sinh đang ngày càng phổ biến trên thị trường chứng khoán, giúp nhà đầu tư có thể chủ động nắm bắt cơ hội mua hoặc bán cổ phiếu với mức giá và thời điểm được xác định trước. Để hiểu rõ hơn về chứng quyền có bảo đảm và cách thức giao dịch hiệu quả hãy cùng Công Ty TNHH Dịch Vụ Công Quốc Gia khám phá chi tiết trong bài viết sau đây.
Chứng quyền có bảo đảm là gì?
Chứng quyền có bảo đảm (Covered Warrant – CW) là một loại sản phẩm tài chính đặc biệt do các công ty chứng khoán được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp phép phát hành. Sau khi được phát hành, chứng quyền này sẽ được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán với mã giao dịch riêng biệt, cho phép nhà đầu tư tham gia mua bán tương tự như các loại chứng khoán cơ sở khác như cổ phiếu.
Mỗi chứng quyền có bảo đảm luôn liên kết chặt chẽ với một mã chứng khoán cơ sở cụ thể, thường là cổ phiếu phổ thông của một doanh nghiệp nhất định. Mã chứng khoán cơ sở này được sử dụng làm điểm tham chiếu để xác định mức lãi hoặc lỗ của chứng quyền tại thời điểm đáo hạn.
Về mặt giá cả khi công ty chứng khoán phát hành chứng quyền, giá ban đầu của chứng quyền (giá IPO) được định giá rõ ràng và cố định tại thời điểm phát hành. Tuy sau khi được niêm yết trên sàn, giá của chứng quyền sẽ biến động liên tục dựa trên sự thay đổi giá của cổ phiếu cơ sở mà nó gắn liền, cũng như các yếu tố thị trường khác như thời gian còn lại đến ngày đáo hạn và biến động giá cổ phiếu.
Nhà đầu tư khi sở hữu chứng quyền có thể linh hoạt lựa chọn giữa việc bán chứng quyền trên thị trường trước khi đáo hạn hoặc giữ đến ngày đáo hạn để thực hiện quyền. Nếu giữ đến ngày đáo hạn, nhà đầu tư sẽ được thanh toán khoản tiền chênh lệch bằng tiền mặt, được tính dựa trên sự khác biệt giữa giá thanh toán của chứng quyền và giá thực hiện đã được ấn định trước đó.
Cụ thể:
- Giá thanh toán chứng quyền là mức giá trung bình của cổ phiếu cơ sở trong 5 phiên giao dịch gần nhất trước ngày đáo hạn của chứng quyền.
- Giá thực hiện của chứng quyền là mức giá cố định, được xác định ngay khi nhà đầu tư mua chứng quyền, và không thay đổi trong suốt thời gian tồn tại của chứng quyền đó.
Như vậy chứng quyền có bảo đảm không chỉ mang đến cơ hội sinh lời từ sự biến động giá cổ phiếu cơ sở với số vốn ban đầu thấp hơn mà còn cung cấp sự đảm bảo về tài sản và quyền lợi cho nhà đầu tư thông qua việc phát hành có tài sản bảo đảm và niêm yết công khai trên thị trường.
Cách thức giao dịch chứng quyền có bảo đảm
Chứng quyền có bảo đảm (Covered Warrant – CW) là công cụ tài chính linh hoạt, cho phép nhà đầu tư tham gia thị trường qua hai kênh chính: thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp. Dưới đây là chi tiết cách thức giao dịch chứng quyền có bảo đảm.
1. Thị trường sơ cấp: Đăng ký mua chứng quyền khi phát hành
- Khi công ty chứng khoán phát hành chứng quyền có bảo đảm, nhà đầu tư có thể đăng ký mua trực tiếp theo mức giá phát hành được xác định trước (giá IPO).
- Đây là cơ hội để sở hữu chứng quyền với chi phí ban đầu thấp, đồng thời có quyền mua cổ phiếu cơ sở trong tương lai với giá thực hiện cố định.
- Việc đăng ký mua chứng quyền được thực hiện qua các công ty chứng khoán có phát hành sản phẩm này và phải tuân theo quy định của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
2. Thị trường thứ cấp: Mua/bán chứng quyền đã niêm yết trên sàn HOSE
- Sau khi niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE), chứng quyền có bảo đảm được giao dịch công khai và tự do trên thị trường thứ cấp.
- Nhà đầu tư có thể mua bán chứng quyền giống như cổ phiếu thông thường với mã chứng quyền riêng biệt, tận dụng biến động giá để tối ưu lợi nhuận hoặc cắt lỗ.
- Việc giao dịch này giúp tăng tính thanh khoản cho chứng quyền và tạo điều kiện linh hoạt cho nhà đầu tư.
3. Thời gian thanh toán bù trừ
- Các giao dịch chứng quyền thường áp dụng cơ chế thanh toán bù trừ theo chuẩn T+2 (nghĩa là sau 2 ngày làm việc kể từ ngày giao dịch, tiền và chứng quyền được chuyển giao chính thức).
- Một số trường hợp hoặc sàn giao dịch có thể áp dụng T+1.5 tùy theo quy định cụ thể để rút ngắn thời gian thanh toán, giúp tăng tính thanh khoản và thuận tiện cho nhà đầu tư.
4. Quy trình thực hiện quyền và thanh toán khi đáo hạn
- Khi đến ngày đáo hạn, nhà đầu tư có quyền lựa chọn giữ chứng quyền để thực hiện quyền mua cổ phiếu cơ sở theo giá thực hiện đã định hoặc bán chứng quyền trên thị trường trước ngày đáo hạn.
- Việc thực hiện quyền chứng quyền thường được thanh toán bằng tiền mặt, không phải nhận cổ phiếu vật lý.
- Số tiền nhà đầu tư nhận được được tính dựa trên công thức:
Tiền thanh toán = (Giá thanh toán chứng quyền – Giá thực hiện) × Tỷ lệ chuyển đổi - Trong đó, giá thanh toán chứng quyền là bình quân giá cổ phiếu cơ sở trong 5 phiên giao dịch liên tiếp trước ngày đáo hạn; giá thực hiện là giá được xác định khi phát hành chứng quyền.
5. Ví dụ minh họa cách tính lãi/lỗ khi giao dịch chứng quyền
Giả sử nhà đầu tư mua 1.000 chứng quyền trên cổ phiếu ABC với các thông số sau:
- Giá thực hiện: 50.000 đồng/cổ phiếu
- Giá chứng quyền lúc mua: 2.000 đồng/cw
- Tỷ lệ chuyển đổi: 2:1 (2 chứng quyền đổi 1 cổ phiếu)
- Giá bình quân cổ phiếu ABC 5 phiên trước đáo hạn: 60.000 đồng
Tính lãi/lỗ:
- Giá thanh toán chứng quyền = 60.000 đồng
- Lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu = 60.000 – 50.000 = 10.000 đồng
- Lợi nhuận trên mỗi chứng quyền = 10.000 / 2 = 5.000 đồng
- Tổng lợi nhuận = 5.000 × 1.000 = 5.000.000 đồng
- Chi phí mua chứng quyền = 2.000 × 1.000 = 2.000.000 đồng
- Lãi ròng = 5.000.000 – 2.000.000 = 3.000.000 đồng
Nếu giá cổ phiếu ABC bình quân thấp hơn giá thực hiện thì nhà đầu tư có thể mất toàn bộ hoặc một phần số tiền đã bỏ ra mua chứng quyền.
Trên đây là những thông tin chi tiết giúp bạn hiểu rõ Chứng quyền có bảo đảm (CW) là gì và cách thức giao dịch loại hình chứng khoán tiềm năng này. CW mang lại cơ hội sinh lời lớn nhờ đòn bẩy, nhưng cũng đi kèm rủi ro cần được quản lý cẩn trọng. Để đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt, việc trang bị kiến thức và liên tục cập nhật thông tin thị trường là vô cùng quan trọng. Và đừng quên theo dõi chúng tôi để cập nhật các tin tức về doanh nghiệp và luật mới nhất, giúp bạn luôn dẫn đầu trong mọi diễn biến.
