Mỗi bữa ăn không chỉ là sự thưởng thức mà còn là lựa chọn giữa an toàn và rủi ro. An toàn thực phẩm vì thế trở thành yếu tố then chốt, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng và sự phát triển bền vững. Năm 2025 với nhiều thay đổi trong quy định, việc nắm rõ các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm là vô cùng cần thiết. Công Ty TNHH Dịch Vụ Công Quốc Gia xin gửi đến quý bạn đọc những kiến thức cập nhật mới nhất để cùng nhau xây dựng một môi trường thực phẩm an toàn, lành mạnh.
Các chủ đề kiến thức an toàn thực phẩm quan trọng năm 2025
1. Vệ sinh cá nhân và môi trường trong chế biến thực phẩm
Vệ sinh cá nhân và môi trường đóng vai trò thiết yếu trong việc phòng ngừa lây nhiễm vi sinh vật gây bệnh qua thực phẩm. Một trong những nguyên tắc cơ bản là rửa tay đúng cách bằng xà phòng và nước sạch trong ít nhất 20 giây, đặc biệt là trước khi chế biến, sau khi tiếp xúc với thực phẩm sống, sau khi đi vệ sinh hoặc chạm vào rác thải. Khu vực bếp cần được lau dọn thường xuyên, đảm bảo sạch sẽ, khô ráo và thông thoáng.
Bên cạnh đó dụng cụ như dao, thớt, chảo nên được vệ sinh kỹ sau mỗi lần sử dụng, đặc biệt khi chuyển từ thực phẩm sống sang thực phẩm chín để tránh lây nhiễm chéo. Rác thải thực phẩm cần được phân loại, đựng trong thùng kín và đưa ra ngoài vào cuối ngày nhằm ngăn chặn sự sinh sôi của ruồi, gián và vi khuẩn gây hại.
2. Lựa chọn và bảo quản thực phẩm an toàn
Chọn thực phẩm tươi ngon và an toàn là bước đầu tiên bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng. Thực phẩm cần có màu sắc tự nhiên, không có mùi lạ, bề mặt không nhớt hoặc bị biến dạng. Nhãn mác sản phẩm phải rõ ràng, đầy đủ thông tin về nguồn gốc, ngày sản xuất, hạn sử dụng và cơ sở sản xuất.
Khi bảo quản, nên tuân thủ các ngưỡng nhiệt độ: 0–4°C cho ngăn mát tủ lạnh, dưới -18°C cho ngăn đông và không để thực phẩm dễ hỏng ở nhiệt độ phòng quá 2 giờ. Nguyên tắc “First In, First Out” (FIFO) – nhập trước, xuất trước – giúp đảm bảo thực phẩm được sử dụng đúng thời gian, tránh tồn đọng gây hư hỏng hoặc ngộ độc thực phẩm.
3. Chế biến thực phẩm an toàn
Đảm bảo nhiệt độ nấu chín đúng mức là yếu tố then chốt trong tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. Thịt lợn, bò, gà cần được nấu chín đến ít nhất 75°C; hải sản và trứng nên đạt từ 63–70°C tuỳ loại. Các phương pháp như hấp, luộc, nướng chín kỹ và tránh nấu ở nhiệt độ quá thấp giúp giảm thiểu nguy cơ tồn dư vi sinh vật. Việc sử dụng dầu mỡ nên hạn chế dầu chiên lại nhiều lần; gia vị nên chọn loại rõ nguồn gốc, không có chất cấm. Khi hâm nóng lại thức ăn thừa, cần đảm bảo nhiệt độ trên 70°C để diệt khuẩn và không để thực phẩm hâm nóng lại nhiều lần.
4. Nguy cơ và phòng tránh các bệnh truyền qua thực phẩm
Các bệnh do thực phẩm thường do vi khuẩn như Salmonella, E. coli, Listeria; virus như Norovirus; và ký sinh trùng như Giardia gây ra. Triệu chứng ngộ độc thực phẩm thường bao gồm buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau bụng và sốt. Để phòng tránh, cần bảo quản thực phẩm đúng cách, rửa sạch tay và nguyên liệu, nấu chín kỹ và ăn ngay sau khi chế biến.
Khi ăn ngoài, nên chọn cơ sở sạch sẽ, có giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Đặc biệt, một số người có thể bị dị ứng với các thành phần như đậu phộng, sữa, trứng, hải sản… Việc đọc kỹ nhãn mác và hỏi kỹ về thành phần món ăn là cần thiết để tránh phản ứng dị ứng nghiêm trọng.
5. Các quy định và tiêu chuẩn an toàn thực phẩm mới nhất năm 2025
Năm 2025, một số văn bản pháp luật mới tiếp tục được ban hành và cập nhật để siết chặt quản lý an toàn thực phẩm, nổi bật là các nội dung sửa đổi bổ sung Nghị định 15/2018/NĐ-CP. Các tiêu chuẩn như VietGAP, HACCP tiếp tục được áp dụng rộng rãi tại cơ sở sản xuất, chế biến nhằm kiểm soát mối nguy từ nguyên liệu đầu vào đến thành phẩm. Nhà sản xuất có trách nhiệm thực hiện quy định về công bố chất lượng, ghi nhãn đầy đủ, kiểm nghiệm định kỳ. Người tiêu dùng cũng cần chủ động tìm hiểu, lựa chọn thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, từ các đơn vị có uy tín.
6. Các xu hướng mới trong an toàn thực phẩm
Xu hướng tiêu dùng thực phẩm hữu cơ tiếp tục tăng mạnh, đi kèm là các tiêu chuẩn chứng nhận như USDA Organic, EU Organic hay VietGAP hữu cơ. Bên cạnh đó, công nghệ bảo quản tiên tiến như bao gói khí biến đổi (MAP), chiếu xạ lạnh, thanh trùng bằng áp suất cao (HPP) giúp kéo dài thời gian bảo quản mà không cần dùng đến chất bảo quản hóa học.
Giải pháp truy xuất nguồn gốc bằng mã QR, blockchain giúp minh bạch thông tin sản phẩm từ nông trại đến bàn ăn. Đồng thời, công nghệ thông tin ngày càng đóng vai trò lớn trong giám sát chuỗi cung ứng thực phẩm, giúp cơ quan quản lý và người tiêu dùng phát hiện nhanh các nguy cơ mất an toàn thực phẩm và xử lý kịp thời.
Tổng hợp các câu hỏi kiến thức an toàn thực phẩm
1. Câu hỏi trắc nghiệm (Multiple Choice Questions)
- Nhiệt độ an toàn tối thiểu để nấu chín thịt gà là bao nhiêu?
- A. 60°C
- B. 70°C
- C. 75°C
- D. 80°C
- Đáp án đúng: C. 75°C
- Thực phẩm nào sau đây không nên bảo quản trong ngăn đông của tủ lạnh?
- A. Thịt bò tươi
- B. Trái cây tươi
- C. Rau xanh
- D. Hải sản tươi
- Đáp án đúng: C. Rau xanh
- Công thức chuẩn để kiểm tra thời gian hâm nóng thực phẩm đã qua chế biến lại là gì?
- A. 75°C trong 2 phút
- B. 80°C trong 5 phút
- C. 65°C trong 3 phút
- D. 70°C trong 1 phút
- Đáp án đúng: A. 75°C trong 2 phút
- Nguyên tắc bảo quản thực phẩm theo thứ tự nhập trước xuất trước (FIFO) có nghĩa là gì?
- A. Lưu trữ thực phẩm theo loại và nhóm.
- B. Bảo quản thực phẩm theo ngày hết hạn, sử dụng thực phẩm có hạn sử dụng trước.
- C. Chỉ sử dụng thực phẩm có ngày sản xuất mới nhất.
- D. Sắp xếp thực phẩm theo giá trị thị trường.
- Đáp án đúng: B. Bảo quản thực phẩm theo ngày hết hạn, sử dụng thực phẩm có hạn sử dụng trước.
2. Câu hỏi đúng/sai (True/False Questions)
- Thực phẩm đã hết hạn sử dụng nhưng không có dấu hiệu hư hỏng vẫn có thể ăn được. Đúng/Sai?
- Đáp án đúng: Sai
- Chỉ cần rửa tay trước khi chế biến thực phẩm là đủ, không cần phải rửa tay sau khi tiếp xúc với thực phẩm sống. Đúng/Sai?
- Đáp án đúng: Sai
- Nước uống đóng chai không cần phải lưu trữ ở nhiệt độ phòng mát mẻ. Đúng/Sai?
- Đáp án đúng: Sai
- Cơ sở sản xuất thực phẩm phải luôn có đủ giấy chứng nhận an toàn thực phẩm khi bắt đầu hoạt động. Đúng/Sai?
- Đáp án đúng: Đúng
3. Câu hỏi điền vào chỗ trống (Fill in the Blanks)
- Nguyên tắc bảo quản thực phẩm theo thứ tự nhập trước xuất trước được gọi là _______.
- Đáp án đúng: FIFO
- Trong quá trình chế biến thực phẩm, nhiệt độ nấu chín cần phải đạt tối thiểu _______ để tiêu diệt vi khuẩn gây ngộ độc.
- Đáp án đúng: 75°C
- Các phụ gia thực phẩm phải được kiểm tra, công nhận bởi _______ trước khi sử dụng trong sản phẩm.
- Đáp án đúng: Cục An toàn thực phẩm
- Khi phát hiện thực phẩm có dấu hiệu hư hỏng, người tiêu dùng nên _______ thực phẩm đó ngay lập tức.
- Đáp án đúng: Loại bỏ
4. Câu hỏi tình huống (Scenario-based Questions)
- Bạn mua một hộp sữa chua để trong tủ lạnh 3 ngày sau mới thấy có dấu hiệu phồng nắp. Bạn nên làm gì?
- Câu trả lời đúng: Loại bỏ sữa chua ngay lập tức vì đó là dấu hiệu của vi khuẩn hoặc nấm mốc phát triển.
- Một cơ sở sản xuất thực phẩm bị phát hiện có vi phạm về vệ sinh môi trường. Họ phải làm gì để khắc phục?
- Câu trả lời đúng: Cơ sở sản xuất phải ngừng ngay việc sản xuất, khắc phục vi phạm vệ sinh môi trường và đảm bảo an toàn thực phẩm trước khi tiếp tục hoạt động.
- Trong quá trình chuẩn bị thực phẩm, bạn phát hiện có dấu hiệu ô nhiễm từ dụng cụ chế biến. Bạn sẽ làm gì?
- Câu trả lời đúng: Ngừng sử dụng ngay dụng cụ đó, rửa sạch, và vệ sinh tất cả các dụng cụ chế biến trước khi tiếp tục sử dụng.
- Một cơ sở chế biến thực phẩm không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm nhưng đã bắt đầu sản xuất. Bạn cần làm gì?
- Câu trả lời đúng: Thông báo cho cơ quan chức năng, yêu cầu cơ sở ngừng sản xuất và cải thiện điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm.
Các câu hỏi này được xây dựng nhằm giúp chủ cơ sở và người sản xuất thực phẩm hiểu rõ hơn về những quy định, yêu cầu về an toàn thực phẩm để đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng và tuân thủ đúng các quy định của pháp luật.
Trên đây là bộ câu hỏi kiến thức an toàn thực phẩm mới nhất năm 2025, giúp chủ cơ sở và người trực tiếp sản xuất, kinh doanh thực phẩm củng cố kiến thức, nâng cao thực hành đúng chuẩn. Nếu còn điều gì chưa rõ hoặc cần hỗ trợ thêm, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi qua hotline 0902251359 để được tư vấn chi tiết và kịp thời.
